3 δραστηριότητες για παιδιά προσχολικής ηλικίας: μαθαίνουμε στο σπίτι τα χρώματα, τους αριθμούς και τις αρχές της μηχανικής!

Καλλιόπη Στελιουδάκη
Αναπτυξιακή Ψυχολόγος (MSc Developmental Psychology)

Είναι πλέον γνωστό ότι η μάθηση ξεκινά από τη στιγμή που γεννιόμαστε – αν όχι και νωρίτερα! Πολλές γνώσεις και δεξιότητες που αποκτούμε με την είσοδό μας στην υποχρεωτική εκπαίδευση, έχουν τις βάσεις τους στα πρώτα χρόνια της ζωής μας. Με τις δραστηριότητες που θα περιγράψουμε παρακάτω, παίρνουμε ιδέες και ενθαρρύνουμε τα παιδιά μας να πειραματιστούν με τις έννοιες των μαθηματικών, της μηχανικής αλλά και δεξιότητες, όπως αναγνώριση και ταξινόμηση χρωμάτων, ο κινητικός συντονισμός, η λεπτή κινητικότητα και οι προγραφικές δεξιότητες.
Επιπλέον τα παιδιά διασκεδάζουν μαθαίνοντας, ενώ οι δραστηριότητες αυτές χρειάζονται απλά αντικείμενα που βρίσκουμε εύκολα και μέσα στο σπίτι.

1) Ταιριάζω τα χρώματα με μανταλάκια
δεξιότητες:
εκμάθηση χρωμάτων, συντονισμός και λεπτή κινητικότητα
για τα μικρότερα παιδιά, που μόλις αρχίζουν να μαθαίνουν τα χρώματα, με τη δραστηριότητα αυτή εξασκείται επιπλέον η οπτική αντίληψη και διάκριση.

* Κόψτε ένα κομμάτι από χαρτόνι. Χρωματίστε περιμετρικά τις άκρες του χαρτονιού. (tip: ξεκινήστε από τα βασικά χρώματα και σιγά σιγά προσθέστε και τα υπόλοιπα). Στη φωτογραφία έχουμε τα 3 βασικά χρώματα (κόκκινο – κίτρινο – μπλε) και ανάμεσά τους τα παράγωγά τους (πορτοκαλί – πράσινο – μωβ).
* Συγκεντρώστε μερικά μανταλάκια με τα χρώματα που έχετε στο χαρτόνι σας (ή μπορείτε να βάψετε και μόνοι σας μερικά ξύλινα μανταλάκια).
* Κλείστε τα μάτια και διαλέξτε ένα μανταλάκι. Ανοίξτε τα μάτια, πείτε δυνατά το χρώμα που έχει το μανταλάκι και τοποθετήστε το στο αντίστοιχο χρώμα στο χαρτόνι σας.
* Ενθαρρύνετε το παιδί σας να κάνει το ίδιο. Εάν δεν μπορεί να πει ακόμα τη λέξη που αντιστοιχεί στο χρώμα, μπορεί να δείχνει με το χεράκι του.

Χρησιμοποιώντας τα μανταλάκια τα παιδιά μαθαίνουν να χρησιμοποιούν και να συντονίζουν τους μυς του χεριού, της παλάμης και των δαχτύλων – μια άσκηση που αποτελεί βάση για τη μετέπειτα δεξιότητα της λαβής (δηλαδή το πώς πιάνουμε το μολύβι) αλλά και τις προγραφικές δεξιότητες γενικά.

tip:
Η ηλικία και ο ρυθμός ανάπτυξης του παιδιού παίζουν σημαντικό ρόλο στη δραστηριότητα αυτή. Δώστε χρόνο στο παιδί σας να πειραματιστεί έως ότου μάθει να χειρίζεται τα αντικείμενα αυτά.

2) Χτίστε και ισορροπήστε με τουβλάκια από χαρτί
δεξιότητες:
κινητικός συντονισμός, λεπτή κινητικότητα, αρχές της μηχανικής

* Κόψτε λωρίδες από χρωματιστό χαρτί (ή χρωματίστε εσείς με το παιδί σας!) με διαστάσεις 2×6 εκατοστά ή 3×9 εκατοστά (ή και μεγαλύτερες με τη μεγάλη πλευρά να είναι τριπλάσια της μικρής). Διπλώστε τις λωρίδες σε 3 ίσα κομμάτια και σχηματίστε τρίγωνα, όπως φαίνονται στην εικόνα. Κολλήστε τις άκρες με κολλητική ταινία.

* Τοποθετήστε τρίγωνα στη σειρά, εναλλάσσοντας ένα με την επίπεδη πλευρά κάτω, το επόμενο με την επίπεδη πλευρά επάνω κ.ο.κ. όπως φαίνεται στην εικόνα. Τοποθετήστε μια επίπεδη λωρίδα χαρτί επάνω από την πρώτη σειρά των τριγώνων και συνεχίστε τοποθετώντας τρίγωνα με τον ίδιο τρόπο πάνω από τη λωρίδα χαρτιού. Φτιάξτε κι άλλους ορόφους ή δοκιμάστε να τοποθετήσετε ένα αντικείμενο πάνω στην επίπεδη λωρίδα.

Με τη δραστηριότητα αυτή παίρνουμε τις πρώτες μας γνώσεις για τις αρχές της μηχανικής, της ισορροπίας αλλά δουλεύουμε και τη λεπτή κινητικότητά μας προσπαθώντας να τοποθετήσουμε σωστά τα τριγωνάκια μας και επάνω τους τα μεγαλύτερα αντικείμενα. Η κατασκευή με το χαρτί μπορεί να ζυγίζει ελάχιστα γραμμάρια αλλά μπορεί να στηρίξει ένα αντικείμενο με πολύ μεγαλύτερο βάρος. Διασκεδάστε προσπαθώντας να στηρίξετε διάφορα αντικείμενα. Δεν πειράζει αν η κατασκευή σας γκρεμιστεί, μπορείτε να την ξαναφτιάξετε με όποιον τρόπο φανταστείτε!

3) Κάντε τη διαδρομή των αριθμών με την μπάλα!
δεξιότητες:
αναγνώριση αριθμών, αριθμητική αλληλουχία, κινητικός συντονισμός και λεπτή κινητικότητα

* Κόψτε ρολά από χαρτί υγείας ή κουζίνας στη μέση αλλά κατά μήκος (έτσι ώστε να σχηματίσετε ‘τούνελ’ όπως αυτά που φαίνονται στη φωτογραφία. Αν θέλετε χρωματίστε τα και σημειώστε στην επάνω πλευρά τους αριθμούς.

* Πάρτε το καπάκι από ένα κουτί για παπούτσια ή από ένα επιτραπέζιο παιχνίδι, γυρίστε το ώστε να έχετε μπροστά σας την εσωτερική πλευρά και κολλήστε τα τούνελ με τους αριθμούς στην επιφάνεια (μπορείτε να χρησιμοποιήσετε κολλητική ταινία ή λευκή κόλλα ή κόλλα σιλικόνης).
* Τοποθετήστε μια μπίλια ή μια μικρή μπαλίτσα ή ένα pom pom (που να χωράει στα τούνελ μας) και

προσπαθήστε να το περάσετε μέσα από τα τούνελ. Αυξήστε το βαθμό δυσκολίας προσπαθώντας να περάσετε την μπίλια σας με τη σειρά των αριθμών.

tip:
Τα μικρότερα παιδιά μπορούν να εξασκηθούν στο να κινούν την μπίλια γύρω από τα τούνελ ή να αναγνωρίζουν τους αριθμούς.
Ανάλογα με την ηλικία του παιδιού, μπορείτε να παραλλάξετε το παιχνίδι τοποθετώντας γράμματα, σχήματα ή χρώματα αντί για αριθμούς.